Hoe zomertijd leidt tot slecht slapen

Een grappig feitje. In het jaar 2000 ging het flink mis op de Amerikaanse beurs. In een mum van tijd verloren investeerders 25 miljard dollar. 1 van de redenen? Slaapgebrek en concentratieproblemen na de ingang van de zomertijd. Denk daar maar aan als je door de zomertijd moeilijker in slaap komt. Het kan altijd erger!

Het idee van de zomertijd kwam bijna 250 jaar geleden van de uitvinder Benjamin Franklin, die op kaarsen wilde besparen. Pas in 1916 werd er voor het eerst zomertijd ingevoerd, in Duitsland. De reden was toen en nu nog steeds het besparen van energie. Al maakt dat tegenwoordig met energiezuinige lampen en andere apparaten veel minder verschil.

Wat gebeurt er met je lichaam bij een uur eerder opstaan?

Die vraag is niet helemaal juist. De zomertijd is méér dan 1 keer een uurtje vroeger opstaan. Ons lichaam wordt gestuurd door onze biologische klok. Deze klok volgt het ritme van de zon. Je kunt dus je horloge wel verzetten, maar de stand van de zon niet. Daardoor blijft je lichaam meerdere dagen een beetje in de war. Het probleem begint ermee dat het later donker wordt. Daardoor zijn we in de avond nog te fit om te gaan slapen. In de ochtend levert dat een probleem op. Om dat te begrijpen, moet je weten wat ‘wakker worden’ betekent.

Wat is wakker worden?

Bij ‘wakker worden’ denken we aan het spontane moment dat je ineens ontwaakt. Maar dat is dus niet zo. Voordat je wakker wordt, is je lichaam zich al lange tijd aan het voorbereiden. Het wordt langzaam licht, je lichaam krijgt een seintje en maakt het stresshormoon cortisol aan. Je hartslag gaat omhoog en zo is je lichaam voorbereid om de dag te starten. Pas daarna word je wakker. Als de zomertijd start, blijft het in de ochtend langer donker mis je die voorbereiding. Vrijwel elke cel in je lichaam heeft cortisol nodig om te functioneren. Met weinig cortisol en een lage hartslag word je letterlijk wakker als een zombie.

Je stelt je aan!

Maar wat zeg je tegen mensen die zeggen dat je je aanstelt? Je kunt natuurlijk met statistieken komen. Bijvoorbeeld statistieken dat bij ingang van de zomertijd 8% meer auto-ongelukken gebeuren. Dat we in het westen allemaal te vroeg opstaan. Maar bespaar jezelf de moeite. Mensen die dat zeggen zijn waarschijnlijk van die altijd vrolijke ochtendmensen. Heb gewoon geduld tot je weer in een goed ritme zit.

Na 5 dagen zijn de meeste mensen aan het nieuwe ritme gewend. Behalve 1 op de 5 mensen die avondmens is. Zij hebben een biologische klok van tussen de 24,2 en 25 uur per etmaal, waardoor ze elke dag een beetje slaapverlies oplopen, die ze pas in het volgende weekend weer goedmaken (als dat kan). Een klein percentage Nederlanders, de extreme avondmensen met een interne klok van 25 uur, kunnen soms wel 4 weken last houden van de zomertijd.

Afschaffen dan maar, die zomertijd?

Nee, dat zeker niet. De zomertijd is heel nuttig. Zonder zomertijd krijg je in de winter veel te weinig licht. Dan zou het pas om half tien in de ochtend licht worden. In Rusland hebben ze het geprobeerd, maar toen nam het aantal depressies sterk toe. Dan kun je maar beter een paar dagen een beetje uit je ritme zijn.

Valt er nog iets te doen om te wennen aan de zomertijd?

Jazeker. Je kunt je lichaam een handje helpen:

• Ga op de avond voordat de klok vooruitgaat extra vroeg naar bed.
• Sta op tijd op, ook als dat niet hoeft omdat het weekend is.
• Gooi meteen de gordijnen open.
• Ga vroeg buiten wandelen voor zoveel mogelijk daglicht. Daarmee help je je lichaam om te begrijpen dat de zomertijd is gekomen.

Zet bovendien de knop om. De zomertijd is het eerste teken dat de fijnste periode van het jaar, de lente en zomer er aan komen. Met lekker lange avonden waarin je meer licht en dus vitamine D krijgt. Daar word je vrolijk van.

Leer beter slapen met een slaapcursus. Vergoed bij FBTO

Houdt het slecht slapen bij jou een stuk langer aan? Misschien zelfs maanden? Dan kan het verstandig zijn om een slaapcursus te doen. Een slaapconsulent helpt je dan met praktische opdrachten en adviezen om beter te slapen. Bij FBTO wordt dit vergoed als je een zorgverzekering hebt met daarbij de aanvullende module Zorg & Herstel tot maximaal € 150,- per kalenderjaar. Andere dingen in die module zijn bijvoorbeeld mindfulness, tegen stress en ook handig voor een goede slaap.

Benieuwd wat de FBTO Zorgverzekering met de aanvullende module je kost? Bereken je premie in 2 minuten.